‘nt’u mezu d’u camin d’u vive nostru

   me sun atrövau pe’ ina buscaglia scüra,

   che u mei andà l’è scantunàu dau postu.

Ahi, in cantu a di’ duv’eira, l’è ben düra,

   pe’ ‘stu boscu sarvaigu e aspru e forte

   che int’u pensaghe me reven agaüra,

tantu l’è gràmu e pocu ciü d’a morte;

   ma pe’ parlà d’u ben che gh’òn atrövau,

   ve diròn d’ê autre cose descüverte.

Nu’ saciu dive ben cume sun intrau,

   tant’eira cin de sonu a chelu puntu,

   candu a strada ciü bona òn abandunau.

Ma pöi, duve feniva ‘stu recantu,

   ch’u m’àva propiu tantu spaventau

   atrövandume ai pei d’in custun grandu,

mirandu versu l’autu òn remarcau:

   gh’eira a l’abrigu a lüxe d’u pianeta

   ch’a u mustra, int’i sou canti, agaribàu.

Alura a puira a s’éira fa’ ciü chieta,

   che int’u perséntu a m’éira cuntügnà

   a nöte ch’òn passau cun gran caghéta.

E cume cheli cu’a lena asciarmà,

   ‘nsci’a riva d’a marina i s’astracàva

   pe’ arrezirasse a l’aiga ma’ astimà,

cuscì l’arima mei, che ancu’ a scapàva,

   a zira l’ögliu pe’ mirà ‘stu gàu,

   ch’in’omu vivu maiciü lasciàu u gh’àva.

Ciü tardi, da ‘sta fatiga arrepigliàu,

   cu’u pé pe’ réze delongu puntau in bassu,

   pe’ a ciàsa abandunà, me sun inandiau.

Sentia a mei ghida, che lilà u m’à urdiu

   d’antighe dame u rolu e gran messé;

   d’â cumpasciun pigliau, e in po’ sturdiu.

On cumençau: “Pueta, vurenté

   parlereva a ‘si dui che inseme i stan,

   e paresce che au ventu i van darré”.

Elu u m’à ditu: “Va la’, candu i seran

   a nui ciü da veixin; tü alù arreséga,

   che pe’ l'amù ch’u i réze, i vegniran”.

Cuscì che, cume u ventu a nui u li céga,

   gh’òn dau ina vuixe: “O arime afanae,

   vegnì a parlà cun nui, s’i nu’ v’u néga !”.

Cume cuřumbe da l’estru asciamae

   cu’e aře aissae e ferme, ... ai duçi nìi

   i ven pe’ l’aria, da intenžiun purtae; ...

s’i dui, sciortìi dai tanti cuncüpìi,

   a nui vegnendu d’â maligna çercia,

   i lança in aria d’i afeitusi crìi.

“O bestia, che ti sei piaixente e paixa,

   che vixitandu ti vai, pe’ l’oura persa,

   nui ch’amu culuriu terra sanghigna,

se fusse amiga d’u re de l’üniversu;

   u preghereva za’ de date a paixe,

   pe’ u tou mustrà pietà d’u ma’ perversu.

Chelu che dime e che sentì v’apiàixe,

   mì ve diron e sentiron, gudüa,

   ‘tantu che u ventu, cum’u fa’, u va’ a taixe.

S’atröva a terra duve sun nasciüa,

   insci’a marina duv’u Padu u sbùca,

   pe’ molà l’aiga ch’u l’à reçevüa.

Amù, che u duçe cö lestu u s’impara,

   gh’à pigliau a elu-chì, d’a gran fegüra

   ch’i m’àn levau; e a moda ancu’ a m’agàra.

Amù, ch’u nu’ l’à amau, d’amà u perduna,

   m’è aciapàu de elu-lì piaixé ‘scì forte,

   che, cume ti pöi ve’, u nu’ m’abanduna.

L’Amù ch’u n’à tirau versu ina morte:

   ch’u ‘u spéita za’ Cain ch’i à massau nui”.

   L’è ‘ste parole ch’i m’àn ditu forte,

e candu òn intesu e arime d’i dui,

   òn sbasciàu a testa e l’òn tegnüa ‘scì bassa,

   che u pueta u m’à ditu: “Co’ ti cùi ?”.

Pöi, pe’ respunde, òn sciusciunàu:”Stramàssu,

   che dùçi pensamenti i àn cuveàu

   chesti dui chi, a tiràři a fa’ ‘stu passu !”

E a eli arrezirau, mì alu’ òn parlau,

   dumandàndu: “Francesca, i toi martirìi

   za’ ciacrinà i me fan, cumpasciunàu.

Ma dime: au tempu d’i duçi toi suspirìi,

   a cose, e cume, u grande Amù u ve ména,

   pe’ fa’ cunusce a vui ‘sti dexidéirìi ?”.

E ela a mì: “Nesciüna grossa péna

   p’arregordàve d’a nostra gagliardìxe

   d’int’a miseria; e chi Vergìgliu u intréna.

Se pe’ cunusce, l’incumensà raìxe

   d’u nostru amù, ti gh’ài tanta afesciùn,

   faròn cume ‘stu lì, ch’u cianze e u dixe:

Lezevimu, pe’ inà cumbinassiun,

   de cume Lancilotu ... Amù à pigliau;

   da pe’ nui semu, de la’ d’a prevensciùn.

Ciü d’ina vota inti ögli l’òn mirau;

   chela letüra a n’à sggiancàu a fàcia,

   ma sulu in puntu l’è ch’u n’à agagnàu:

Candu ch’àmu lezüu d’a cuvéa ràcia,

   d’esse baixau da chela tanta amante,

   e elu-chì, ... che gh’òn stacau â garnàcia,

a buca u m’à baixàu za’ tremörante.

   Galeotu l’è u libru e chi l’à scritu:

   chela giurnà nu’ amu lezüu ciü avante”.

Au tempu che u fařiö lolì u diesse,

   l’autru u cianzéva; che, da ‘stu gran ciànze,

   sun vegnüu menu, cume se möiresse.

Sun picau zü, lì, cume in mortu u caze.

Nui arrivavimu intantu au pe’ d’u munte;

   e gh’atrövavimu a roca cuscì erta,

   che pe’ ren mài e gambe i sun stàe prunte.

Tra Lerxi e A Türbia a ciü deserta,

   a strada ciü in ruvina, a l’è ina scařa,

   in versu chela, de bon fa’ e ‘indüvérta.

Chi sa’ avu’ da che çéngia a costa a cařa”,

   dixe u maistru mei fermandu u passu,

   “che ghe pösce muntà chi nu’ gh’à l’ařa ?”

E intantu ch’u cegàva a tésta in bassu

   fandu memoria d’u camin, â mente,

   e mì mirava in sciü, d’inturnu au bàussu;

versu â man lerca é aparesciüu d’a gente

   d’àrime, ... ch’i nu’ mustrava bulegà i péi soi,

   pe’ di’ ... de cume i derulava lente.

Aissa”, digu, “maistru, i ögli toi:

   ecu, se mai, chi ne darà cunsegliu,

   se tràřu da tü medému nu’ ti pöi”.

U l’à miràu alu’, ... cu’a tùcia in pìgliu,

   diéndu:”Andamu in là, ch’i vegne cian;

   e tü mola a speransa, duçe figliu”.

‘Sta gente a l’eira ancu’ tantu luntan,

   diereva ciü d’ê nostre çentu brasse,

   cantu in bon tiravù u gh’a fa’ cu’a man,

candu i s’astrenze tüti ae düre bàusse

   de l’auta riva, e i stan fermi e çenzüi,

   mirandu nui, a mustrà de nu’ afiàsse.

“O ben fenìi, o za’ fariöi çernüi”,

   Vergigliu u incuménsava, “pe’ ‘sta paixe

   che incredu ch’a l’atòche a tüti vui;

diéne duve ... ‘sta muntagna a sbàsce,

   cuscì che se ghe pösce andà insci’a çima;

   che perde tempu, a chi ciü sa’ ciü spiaixe”.

Cume e pegure ch’i sciorte dau serràu

   a üna, a due, a tre, ... pöi inseme i stan

   timuruse, asbasciàndu l’ögliu e u murru,

e chelu che fa’ a prima, e autre i fan;

   arrembanduse a chela, s’a s’aferma,

   â bona e chiete, e cume mai i nu’ u san;

cuscì òn vistu bugià e vegnìne a testa

   de chela sciòrta afurtünà, alantùra:

   vergögnùse int’a facia e a tùcia trésta.

Candu, chele davanti, i àn vistu ruta

   a lüxe in terra d’â mei parte drita,

   cuscì che a mei sciumbria a ‘rrivava â barma

se sun fermae, e andae inderré au recàntu,

   e tüte e autre ch’e d’apröu i vegniva,

   nu’ savendu u perché, i l’àn fau autretantu.

Nu’ mia che m’u dumandi, v’u cunfiu

   ch’u l’è ben in corpu üman che vui vié;

   pe’ cume in terra u lüme, au sù u à ravìu.

Nu’ ve maraviglié, ... ma alu’ incredéme,

   l’è cu’a vertü che da’u cielu a gh’arriva,

   che d’agagnà ‘sta gran muntà ghe préme”.

Cuscì u maistru; e chela gente bràva

   “Munté”, i n’àn ditu, “andéne avànti dunche”,

   e cu’u desciü d’a man i n’u mustràva.

Vergine Maire, figlia de to’ figliu,

   mudésta e auta ciü che creatüra,

   puntu fermu d’eternu cunségliu,

ti sei chela che d’i omi a natüra

   ti ài cuscì nubilità, ch’u sou faitù

   u nu’ l’à despreixàu fasse faitüra.

‘nt’u tou persentu s’è atissàu l’amù,

   che cun u sou cařù int’eterna paixe

   a l’à cuscì vusciüu burrì ‘sta sciura.

Chi zü, ti sei pe’ nui d’u dì lüxérna

   de carità, e giüstu, intra i möirénti,

   de speransa ti sei funtàna alerta.

Dona, tantu t’éi granda e vařù inténti,

   che chi vö grassia e a tü u nu’ ricure,

   a sou cuvéa  sens’aře a vöřà, a stenti.

A tou bunarietà che za’ a sucùre

   a chi u a dumanda, u ciü d’ê vöte, va’

  de sou vuřé au dumandà a precure.

In tü a misericordia, in tü a pietà,

   in tü a magnificensa, in tü a s’adüna

   cun tütu ch’int’u sou esse a l’è buntà.

Avu’ ‘stu chì, che d’â prefùnda trüna

   de l’üniversu fin chì u l’à miràe tüte

   e vite ... arensciàe üna pe’ üna,

u ven a süpricà, pe’ grassia, d’ê vertüte

   tantu, ch’u pösce cu’i soi ögli aissàse

   ciü in’autu, versu l’ürtima salüte.